Gołąbeczek malutki - Columbina passerina
Jest to jeden z najmniejszych przedstawicieli rodziny gołębiowatych (Columbidae), chociaż nie najmniejszy. Mniejszym jest gołąbeczek karłowaty (Columbina minuta).
Charakterystyka
Gołąbeczki malutkie osiągają 16-17 cm długości, charakteryzują się krótkimi skrzydłami i krótkim (7 cm) zaokrąglonym ogonem. Opisywane niekiedy pod nazwą rodzajową Columbigallina.
Gołąbeczki malutkie występują w różnych środowiskach: na sawannach, na otwartych obszarach piaszczystych, obrzeżach lasów, polach uprawnych, na wybrzeżu, a także w bliskim sąsiedztwie ludzi (ogrody, wsie i miasta).
Te mniejsze od szpaka gołębie żywią się urozmaiconym pokarmem, głównie drobnymi nasionami wielu gatunków traw i chwastów oraz ziarnem zbóż i odpadkami na terenach zamieszkałych przez ludzi, drobnymi jagodami, owadami i małymi muszelkami.
Podczas tokowania samiec z nastroszonymi piórami chodzi za samicą, wykonując ukłony i nieustannie woła miękkim, wysokim głosem, dwusylabowe �kuu-uu, kuu-uu�. Tokowanie odbywa się zwykle na ziemi, jednak do zbliżenia partnerów dochodzi na gałęzi. Gołąbeczki malutkie gniazdują w dowolnej porze roku przy obfitości urozmaiconego pokarmu. W sezonie mogą odbyć cztery postępujące po sobie lęgi, wykorzystując to samo gniazdo, które budują na ziemi bądź w gęstym krzewie. Często korzystają także z opuszczonych gniazd innych gatunków ptaków. Gniazdo zbudowane na ziemi, to małe zagłębienie wyłożone niewielką ilością trawy, chwastów, włókna palmowego i igieł sosny. W krzewie budują luźną platformę z gałązek i igieł sosny i wyścielają ją trawą. W zniesieniu zwykle dwa białe jaja o średnich wymiarach 21,9x16,2 mm. W rzadszych przypadkach może być jedno, a niekiedy nawet trzy jaja. Wysiadują oba ptaki na zmianę przez 12-13 dni, po czym klują się pisklęta. W pierwszych dniach życia, tak jak inne gatunki gołębi, karmione są przez rodziców kaszowatą wydzieliną wola, zwaną potocznie papką.
Gołąbeczki malutkie prowadzą osiadły tryb życia, widywane w parach lub niewielkich grupach. Spłoszone odlatują zygzakiem, gwałtownie uderzając skrzydłami.
Samiec podgatunku nominalnego szarobrązowy z winnoczerwonym odcieniem. Na wolu i piersi każde pióro z ciemnobrązowym środkiem, co tworzy rysunek łuskowania. Kark z niebieskawym odcieniem, na pokrywach skrzydeł czarne plamki. Lotki pierwszego rzędu rdzawobrązowe z czarnym obramowaniem po zewnętrznej stronie i czarnymi końcami, co wyraźnie widać podczas lotu ptaka. Sterówki czarnobrązowe, na zewnętrznych końcach skrajnych, biała plama. Tęczówki czerwone, dziób pomarańczowy z czarnym końcem, nogi różowo-czerwone.
Samice i osobniki młodociane jaśniejsze od samca, bardziej szare, na pokrywach skrzydeł mniej czarnych plamek.
Występowanie
Zasięg występowania gatunku rozciąga się od południowych rejonów Ameryki Północnej przez Amerykę Środkową po północne obszary Ameryki Południowej. Rozróżnia się osiemnaście podgatunków:
1. Columbina passerina passerina - żyje na wybrzeżu Południowej Karoliny po południowowschodni Teksas.
2. Columbina passerina bahamensis - żyje na wyspach Bahama i Bermudach.
3. Columbina passerina insularis - na Kubie, Haiti i niektórych pobliskich wyspach.
4. Columbina passerina jamaicensis - na Jamajce.
5. Columbina passerina navassae - na wyspach Navassa.
6. Columbina passerina exigua - występuje na wyspach Wielka Inagua i Mona.
7. Columbina passerina portoricensis - w Porto Rico i pobliskich wyspach.
8. Columbina passerina nigrirostris - na Saint Croix i północnych Małych Antylach.
9. Columbina passerina trochila - na Martynice.
10. Columbina passerina antillarum - południowe Małe Antyle.
11. Columbina passerina palescens - na obszarze od południowej Arizony i południowego Teksasu po Honduras i Gwatemalę.
12. Columbina passerina socorroensis - na wyspie Socorro.
13. Columbina passerina neglecta - od Hondurasu po Kostarykę.
14. Columbina passerina albivitta - północna Kolumbia, Wenezuela i Małe Antyle.
15. Columbina passerina parvula - dolina górnego biegu rzeki Magdalena w Kolumbii.
16. Columbina passerina nana - zachodnia Kolumbia.
17. Columbina passerina quitensis - środkowy Ekwador.
18. Columbina passerina griseola - południowa Wenezuela, Gujana i Bahia (jeden z 26 stanów Brazylli).